Tijdens onze roadtrip door Kroatië hebben wij een uitstapje gemaakt naar het naburige Bosnië en Herzegovina. Onze bestemming: Mostar. Een stad die bekend staat om haar prachtige Ottomaanse architectuur, rijke geschiedenis en natuurlijk, de iconische Stari Most brug. Een stad die ons hart heeft gestolen, niet in de laatste plaats vanwege de vriendelijke bevolking.
Historische achtergrond Mostar
Om iets meer van de stad te begrijpen is het goed om je vooraf in te lezen. Het is namelijk een stad die op historisch gebied best een belangrijke rol heeft gespeeld. Dat zie je ook terug op verschillende plekken in de stad.
Mostar ligt in het zuiden van Bosnië en Herzegovina, in de pittoreske vallei van de rivier de Neretva. De stad heeft een geschiedenis die teruggaat tot de prehistorie, maar kreeg zijn huidige vorm en naam in de 15e eeuw onder Ottomaanse heerschappij. De naam “Mostar” is afgeleid van de oude brugwachters, de “mostari,” die de beroemde Stari Most (Oude Brug) bewaakten.
De stad ontwikkelde zich al snel tot een belangrijk handelscentrum dankzij haar strategische ligging. Dit culturele en economische kruispunt tussen oost en west is nog steeds voelbaar in de stad vandaag de dag.
Iconische Stari Most brug
De Stari Most is zonder twijfel het symbool van Mostar. Grote kans dat je deze brug al voorbij hebt zien komen als je op zoek bent geweest naar plaatjes van de stad. Deze elegante stenen boogbrug, die de rivier de Neretva overspant, werd oorspronkelijk gebouwd in 1566 onder Sultan Süleyman de Grote. De brug is een meesterwerk van Ottomaanse architectuur en techniek en verbindt de twee helften van de stad, die elk hun eigen unieke karakter en charme hebben.
Tijdens de Bosnische Oorlog in de jaren ’90 werd de Stari Most verwoest, wat wereldwijd tot verontwaardiging leidde. Na de oorlog werd de brug herbouwd met behulp van dezelfde methoden en materialen als het originele bouwwerk.
In 2004 werd de nieuwe Stari Most ingehuldigd, als symbool van wederopbouw en verzoening. Het moment dat je over de brug loopt is met bovenstaande kennis een aparte ervaring. De geschiedenis gaat honderden jaren terug, terwijl er slechts enkele tientallen jaren geleden mensen op de brug stierven.
Mocht je trouwens meer weten over de oorlog in het Balkanland: aan de buitenkant van het oude centrum met de brug zit een oorlogsmuseum. Daar zie je beelden die gemaakt zijn tijdens de oorlog. Je ziet wat van de brug over was en hoe het nu is.
De brug is een meesterwerk, maar houd er wel rekening mee dat het gebruikte materiaal (de stenen) redelijk glad zijn. De brug is ook redelijk steil gebouwd. Niet echt geschikt voor een kinderwagen! Gelukkig zijn er dwarsliggers geplaatst om grote glij- en valpartijen te voorkomen. Daarnaast kun je je rechts en links vasthouden. Eenmaal op de brug heb je wel een schitterend uitzicht over de rivier en de omgeving.
Ook een aanrader: rechts en links van de rivieroever zitten diverse restaurants met uitzicht op de brug. Hier kun je niet alleen heerlijk, maar ook lekker eten, terwijl je van het uitzicht geniet. Mijn tip: wij hebben heerlijk gegeten bij restaurant Labirint.
Van de brug springen om de zoveel tijd ook professionele duikers. Dit zijn jonge mannen die getraind zijn om de duik van de 30 meter hoge brug te kunnen doen. Het water is zelfs in de zomer heel koud. Mocht je de brug vanaf de rivier willen bewonderen: er varen speedboaten heen en weer (niet echt goedkoop, wel leuk als je van wat adrenaline houdt). Tijdens een sprong worden de boten aan de kant gezet, zodat de duikers geen gevaar lopen.
Mostar, de oude stad
Naast de Stari Most biedt de oude stad van Mostar een schat aan historische en culturele bezienswaardigheden. Terwijl je door de geplaveide straatjes wandelt word je omringd door traditionele Ottomaanse huizen. Je neemt eigenlijk een duik in het verleden. De bazaar, bekend als Kujundžiluk, is een levendige markt waar je handgemaakte sieraden, kleurrijke stoffen en andere ambachtelijke producten kunt kopen. De geur van verse kruiden en specerijen, vermengd met de geluiden van koopmannen die hun waren aanprijzen, zorgt voor een onvergetelijke sfeer.
Overigens is het niet een markt zoals je je die waarschijnlijk voorstelt. Het zijn namelijk gewoon vaste gebouwen/stalletjes waar je allerlei producten kunt kopen, terwijl je langs de met keien geplaveide straatjes slentert.
Een bezoek aan de Koski Mehmed Pasha-moskee is ook een aanrader. Deze moskee, gebouwd in 1617, biedt een prachtig uitzicht over de stad en de brug vanaf de minaret. De serene binnenplaats en het interieur van de moskee zijn getuigen van de rijke religieuze en culturele geschiedenis van Mostar.
Al met al heb je wel een paar uur nodig om de oude stad en de brug te bezoeken. Zeker als je nog een hapje wil eten tussen de middag en je nog leuke spullen wil shoppen op de markt.
Culturele diversiteit
Wat Mostar echt bijzonder maakt, is de culturele diversiteit. De stad is een smeltkroes van verschillende religies en etnische groepen, die hier eeuwenlang in harmonie hebben samengeleefd. Dit wordt weerspiegeld in de architectuur, de keuken en de gebruiken van de stad. Je vindt er zowel moskeeën als kerken en de geluiden van de oproep tot gebed vermengen zich met de klokken van de kerken.
De keuken van Mostar is een mix van Ottomaanse, Mediterraanse en Centraal-Europese invloeden. Helaas waren we hier maar heel even, maar ik heb wel kunnen genieten van een lekker bordje ćevapi (gegrilde worstjes). Maar je kunt hier ook terecht voor lekkere burek (gevuld bladerdeeg) en tufahija (met walnoten gevulde appels in siroop). De smaken zijn rijk en gevarieerd en je ziet overal duidelijk dat de culinaire tradities hier met liefde en zorg worden gekoesterd.
Natuurlijke schoonheid
Mostar is niet alleen een stad van geschiedenis en cultuur, maar ook van natuurlijke schoonheid. De rivier de Neretva, met haar heldere turquoise water, biedt een adembenemend decor voor de stad. Je kunt helaas geen duik nemen in het water, maar net onder/naast de brug is er een mogelijkheid om met je voeten in het water te zitten of er even doorheen te lopen voor wat afkoeling.
Op korte afstand van Mostar liggen ook enkele indrukwekkende natuurlijke bezienswaardigheden, zoals de Kravica-watervallen. Deze watervallen, gelegen in een prachtige groene omgeving, zijn een populaire plek om te zwemmen en te picknicken. Eigenlijk wilden we de watervallen ook nog bezoeken, maar aangezien het nog 2 uur rijden was naar ons appartement in Slano (Kroatië) hebben we dat maar achterwege gelaten.
Mostar: leuke tip voor een dagtrip vanuit Kroatië
Mocht je een leuke dagtrip zoeken vanuit Kroatië dan raad ik je een bezoek aan Mostar van harte aan. Houd er wel rekening mee dat je een grens over moet, zorg daarom voor de juiste documenten. De Euro wordt geaccepteerd, maar veel wordt aangegeven in de eigen munt (BAM). Daarnaast is het handig om te weten, dat je internet abonnement hier niet geldig is. Zorg dus dat je een e-sim hebt of dat je je internet uitzet om hoge roamingkosten te voorkomen.
Je kunt Mostar makkelijk bereiken met de auto. Er zijn twee routes: een vlakke en goed begaanbare weg E73) en een route door de bergen met veel haarspeldbochten. De laatstgenoemde is avontuurlijker, maar ook een stuk gevaarlijker. Wij kozen voor de eerste optie en hebben onderweg genoten van het uitzicht, de omgeving en historische gebouwen die we tegenkwamen.
Vanuit Dubrovnik worden ook dagtrips georganiseerd naar Mostar en de watervallen. Je bent dan wel een hele dag onderweg, want alleen al de reis naar Mostar duurt ongeveer 3 uur.
